دانلود مقاله در مورد در میان موجودات زنده

دانلود مقاله در مورد در میان موجودات زنده

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 7 صفحه

 قسمتی از متن word (..docx) : 
 

1
‏در میان موجودات زنده ، جانوران نسبت به بقیه گوناگون ترند. بعضی از جانور شناسان عقیده دارند که هنوز شاید نیمی از جانوران را هم نمی شناسیم.
‏
‏
‏ ‏ اسفنج ها :
‏اسفنج ها بیشتر در دریا زندگی می کنند. اما اقسامی هم ساکن آب های شیرین هستند. اسفنج ها وسیله ای حرکتی ندارند همیشه به یک جا چسبیده اند و حتی شکل معینی ندارند. اسفنج ها ،‌ساده ترین جانوران اند و بدن آنها را تعداد زیادی سلول های تقریباً مشابه تشکیل می دهد. سطح بدن اسفنج پر از سوراخ است. آبی که از راه این سوراخ ها وارد حفره ی وسط بدن می شود. مواد غذایی را هم به سلول های اسفنج می رساند.
‏ 
‏ ‏ کیسه تنان :‏
‏این جانوران، در مقایسه با اسفنج ها اندکی پیشرفته اند. در بدن آنها چندین نوع سلول برای کارهای تخصصی مانند گوارش، حرکت کردن ، حس کردن و غیره بوجود آمده است. اما هیچ نوع اندام و دستگاهی ندارند. علت نام گذاری این جانوران ، بدن کیسه مانند آنهاست . درون کیسه ، دستگاه گوارش هم محسوب می شود ، بزرگترین گروه کیسه تنان ‏مرجان ها هستند که اسکلت آهکی دارند.
2
‏ 
‏ ‏ کرم ها:‏
‏کرم ها گروه بسیار بزرگی از جاندارانند و اقسام زیادی دارند. بعضی از آنها آزادانه زندگی می کنند. اما اقسام انگل ها در میان کرم ها زیاد است. بعضی از کرم های انگل، بیماریهای شدیدی را در جانوران و انسان پدید می آورند. کرم ها در آب های شور، شیرین، خاک بدن گیاهان و جانوران زندگی می کنند. طول بعضی از اقسام کرم ها مانند کرم کدو تا چندین متر هم می رسد. اما اقسام میکروسکوپی هم در بین آنها زیاد است. همه ی کرم ها بدنی نرم و بدون اسکلت دارند.‏
کرمها را بر اساس ساختمان بدن به سه گروه :
‏حلقوی،‌لوله ای و پهن طبقه بندی می شوند.
‏ ‏ نرم تنان :
‏همه ی نرم تان به جز نمونه محدود در آب زندگی می کنند . بدن بیشتر نرم تنان را از بیرون صدف آهکی می پوشاند. صدف برخی از نرم تنان قیمتی و گرانبهاست.
3
‏ 
‏ ‏ بندپایان :
‏بندپایان، اسلکت خارجی و سخت دارند. بدن و اندام های حرکتی آنها بند بند است. بندپایان و به ویژه حشرات، از بقیه ی بی مهره ها فراوان ترند و انواع آن ها را در آب ، روی خشکی ، داخل خاک و همه جای دیگر می توان یافت.
‏ 
‏ ‏ خارپوستان :‏
‏‌همه ی انواع در دریاهای گرم زندگی می کنند. این جانوران به هیچکدام از گروههای دیگر شباهت ندارند. در بدن آن ها، آب درمسیرهای خاصی حرکت می کند و نیازهای سلول را تأمین می کند.
4
‏ 
‏ ‏ ماهی ها :
‏ماهیهای مختلفی در دریاها زندگی می کنند که از لحاظ شکل ، رنگ ، اندازه ، نوع غذا و نوع رفتارها بسیار با هم فرق دارند. اسلکت برخی از ماهی ها غضروفی است. (مثل کوسه، ماهی خاویار، اره ماهی، سفره ماهی و ...) داشتن آبشش و باله، ماهی را برای زیستن در آب سازگار می کند بیشتر ماهیها دارای فلس هستند،‌پولک به نوع خاص از فلس گفته می شود.
‏ 
‏ ‏ دوزیستان :
‏دوزیستان در آب تخم ریزی می کنند و نوزاد آن ها مراحل اول رشد را در آب طی می کند، اما چون بعداً آبشش آنها ‏تبدیل به شش می شود، جانورا باید بقیه ی زندگی را در خشکی بگذراند. قورباغه از دوزیستان است. نوزادان قورباغه گیاه خوارند. اما جانور بالغ، گوشت خوار است. پوست قورباغه نازک است، پولک ... ندارد. شش قورباغه ها کوچک است و نیاز جانور را رفع نمی کند. به این علت، قورباغه ها تنفس پوستی هم دارند.

 

دانلود مقاله در مورد درباره NTFS

دانلود مقاله در مورد درباره NTFS

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 34 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏درباره NTFS
‏خلاصه
‏از ویژگی های بهبود یافته در ویندوز XP‏ نسبت به 2000‏ و NT‏ و جدید برای کاربران 98‏ و Me‏، پشتیبانی از NTFS‏ (ان تی اف اس)‏ پیشرفته می باشد. NTFS‏ مختصر شده عبارت NT File System‏ به معنی سیستم فایل NT‏ است. ‏سیستم فایل‏ تعریف می کند که سیستم عامل چگونه اطلاعات را روی دیسک بگذارد و سپس آن را بخواند، پاک کند یا جابجا نماید.
‏با اینکه راهنمای ویندوز ‏فواید زیادی‏ را برای NTFS‏ بر می شمرد، ‏انتخاب‏ بین این سیستم فایل و FAT32‏ با تردید همراه است.
‏بسیاری از کاربران هنگام کار با این سیستم فایل، با مشکلاتی روبرو شده اند و از بکارگیری NTFS‏ ابراز ‏پشیمانی‏ می کنند؛ خلاصه اینکه بسیاری، هیچ دلیل قانع کننده ای برای استفاده از NTFS‏ نمی یابند. بخشی از مشکلاتی که هنگام بکارگیری هر چیز نوی پیش می آید ناشی از عدم آگاهی کافی از جوانب آن و بخشی دیگر ناشی از محدودیت های موجود در آن است.
‏در این مقاله سعی شده است این سیستم فایل از جوانب مختلف بررسی و حتی الامکان محدودیت ها و نکات موجود هنگام استفاده از آن کاملا روشن شود.
‏می توانید مطالعه را از ‏پیشگفتار‏ شروع کنید یا نگاهی به ‏فهرست مطالب‏ بیندازید...
 
‏فهرست مطالب
‏ 
‏1- پیشگفتار
‏2- مقدمه
‏3- سیستم فایل
‏3-1- FAT32‏
‏3-2- NTFS‏
‏3-3- FAT32‏ یا NTFS
‏3-3-1- سازگاری و رفع اشکال
‏3-3-2- قابلیت تطابق بهتر NTFS‏ با درایوهای بزرگ
‏3-4- تبدیل به NTFS‏
‏4- بررسی عمیق تر NTFS‏
‏4-1- قابلیت بازیابی (Data Recoverability‏)
‏4-2- انعطاف پذیری در برابر اشکال در ذخیره اطلاعات (Storage Fault Tolerance‏)
‏4-2-1- نگاشت کلاسترهای معیوب (Bad-Cluster Remapping‏)
‏4-3- امنیت اطلاعات (Data Security‏)
‏4-4- رمزنگاری فایل ها (Encryption‏)
‏4-4-1- پیش از هر کاری باید بدانید...
‏4-4-2- بد نیست از جزئیات هم بدانید
‏4-5- Unicode Names‏
‏4-5-1- بد نیست بدانید
‏4-6- فایل های چند جریانی (Multiple File‏ Streams‏)
‏4-7- فشرده سازی (Compression‏)
‏4-7-1- فشرده سازی NTFS‏
‏4-8- فایل های تُنُک (Sparse files‏)
‏4-9- دفترچه ثبت تغییرات (Change Journals‏)
‏4-10- نمایه سازی (Indexing Service‏)
‏4-11- ردگیری توزیع شده ی پیوندها (Distributed Link Tracking‏)
‏4-11-1- بررسی دقیق تر
‏4-12- Reparse Points‏
‏4-13- پیوندهای سخت و نقاط انشعاب (Hard Links‏ and Junctions‏)
‏4-13-1- نقاط انشعاب
‏4-14- پوشه ها دروازه هایی برای سایر درایوها (Directories as Volume Mount Points‏)
‏5- نسخه های NTFS‏
‏5-1- ارتقای ویندوز
‏5-2- راه اندازی با چند سیستم عامل (Multibooting‏)
‏5-3- ویژگی های هر نسخه
‏6- فهرست مراجع
‏6-1- کتاب
‏6-2- راهنمای ویندوز XP‏
‏6-3- مراجع اینترنتی
‏1- پیشگفتار
‏بسم الله الرحمن الرحیم
‏وقتی برای اولین بار ویندوز XP ‏بر روی کامپیوتری نصب می شود، یکی از مسائلی که ذهن را به خود مشغول می کند، سیستم فایل جدیدی به نام NTFS‏ است که می توان از آن استفاده کرد. با اینکه راهنمای ویندوز فواید زیادی را برای NTFS‏ بر می شمرد، انتخاب بین این سیستم فایل و FAT32‏ با تردید همراه است. بسیاری از کاربران هنگام کار با این سیستم فایل، با مشکلاتی روبرو شده اند و از بکارگیری NTFS‏ ابراز پشیمانی می کنند؛ خلاصه اینکه بسیاری، هیچ دلیل قانع کننده ای برای استفاده از NTFS‏ نمی یابند. بخشی از مشکلاتی که هنگام بکارگیری هر چیز نوی پیش می آید ناشی از عدم آگاهی کافی از جوانب آن و بخشی دیگر ناشی از محدودیت های موجود در آن است. در این مقاله سعی شده است این سیستم فایل از جوانب مختلف بررسی و حتی الامکان محدودیت ها و نکات موجود هنگام استفاده از آن کاملا روشن شود.
‏در این مقاله، مرجع [3.k]‏ که تقریبا بیشتر ویژگی های NTFS‏ را پوشش می دهد به عنوان راهنما انتخاب شده و با توجه به آن، تک تک ویژگی ها بررسی شده است. هر ویژگی دقیقا شرح داده و سعی شده است اصطلاحات بکار رفته در توضیح هر ویژگی کاملا تبیین شود. سپس چگونگی استفاده از ویژگی مطرح شده است. البته برای بکارگیری بعضی ویژگی ها اصلا رابط گرافیکی وجود ندارد و برای بعضی دیگر هیچ راهی به جز برنامه نویسی نیست. سعی شده است ریشه ی مشکلاتی که هنگام کار با NTFS‏ پیش می آید کاملا مشخص و راهکارهای پیشگیری از آن مطرح شود. بدین منظور، با جستجو در مراجع مختلف، صفحات اینترنتی حاوی اطلاعات مفید جمع آوری شده و پس از بررسی‏ تعداد‏ی از این صفحات برای تهیه مقاله برگزیده و طبقه بندی موضوعی شده است. پس از آن، مقاله به رشته تحریر در آمده است.
‏یکی از مشکلات اساسی در مرحله تحریر مقاله، واژه گزینی برای اصطلاحات نوی بکار رفته در متن بوده است. در بعضی موارد ترجمه ی تحت اللفظی اصطلاح، بکار رفته و در بعضی دیگر، واژه یا عبارتی برگزیده شده که هرچند رابطه ی معناداری با اصطلاح لاتین نداشته ولی مفهوم مطرح شده را به خوبی می رسانده است.
‏منابعی که مستقیما در نگارش مقاله بکار رفته، در بخش ‏فهرست مراجع‏ به تفکیک ‏کتاب‏ ، ‏راهنمای ویندوز XP‏ و ‏مراجع اینترنتی‏ ذکر شده و در صورت لزوم با ذکر شماره بین علایم [ و ] در متن مقاله به آن ها ارجاع داده شده است. در بخش راهنمای ویندوز، عنوانِ صفحه ی در برگیرنده ی مطلب ذکر شده است. می توان با وارد کردن این عنوان میان علامت های  ” و “ در بخش جستجوی راهنمای ویندوز یافت.
‏در بخش هایی، خواننده برای مطالعه بیشتر به راهنمای یک برنامه یا دستور ارجاع داده شده است. می توان با وارد کردن نام برنامه یا دستور در راهنمای ویندوز و یا اجرای آن و استفاده از راهنمای موجود به همراه برنامه، به مطلب مورد نظر دست یافت.‏ دستورات معمولا در Command Prompt ‏(محیط text‏) اجرا می شوند. برای اجرای آن در ویندوز XP‏ کافی است از منوی شروع، به All Programs‏ و سپس Accessories‏ اشاره و Command Prompt‏ را اجرا کرد. راهنمای مختصری از هر دستور با وارد کردن نام دستور و پس آن با فاصله، پارامتر /?‏ نمایش داده می شود.‏
‏تلاش شده است مراجع علاوه بر اعتبار کافی، کاملا مرتبط با موضوع مورد بررسی باشند هرچند بدلیل نوی نسبی بعضی ویژگی های این سیستم فایل، مراجع مرتبط و مناسب برای آن ها کم بود. جای تعجب هم نیست که بیشتر این مراجع (‏[2]‏، ‏[3]‏، ‏[4]‏، ‏[7]‏، ‏[8]‏) متعلق به شرکتِ مایکروسافت است. با توجه به اینکه NTFS‏ از زمان ویندوز NT‏، در حالِ استفاده است، بسیاری از مراجع موجود با توجه به NTFS4‏ و NTFS5‏ که در ویندوزهای NT‏ و 2000‏ پشتیبانی شده به رشته تحریر در آمده و بعضی مطالب و ابزارهای معرفی شده در آن ها قدیمی و منسوخ شده است. به همین دلیل در این مقاله سعی شده است مطالب منسوخ با توجه به مراجع به روز تصحیح شود.
‏سیر ارائه مطالب در مقاله به صورت لایه لایه است؛ به این معنی که ابتدا کلیات مرتبط با هر موضوع مطرح شده است و خواننده در صورت تمایل می تواند پس از این کلیات به مطالعه ی جزئیات (شامل بعضی مقایسه ها، نکات مرتبط با مسائل سازگاری، بررسی جوانب و مشکلات احتمالی پس از بکارگیری ویژگی و سایر مطالب) بپردازد و یا به بخش های بعدی برود. هر بخش به صورت واحدی مستقل نگاشته شده و خواننده در صورت لزوم به بخش های مرتبط ارجاع داده شده است.
‏از آنجا که مخاطب این مقاله، همه ی کاربران NTFS‏ هستند، بعضی بخش ها چندین بار بازنگری شده است تا مقاله بدون ورود به جزئیاتی که فهم آن نیازمند دانش ژرف کامپیوتری است بتواند به نحوی شایسته مفاهیم را انتقال دهد. همچنین تلاش شده است زبان نوشتار برای همه کاربران حتی با کمی پیشینه ی کامپیوتری قابل فهم باشد و در عین حال مفید فایده ی کاربران پیشرفته هم افتد. در هر بخش سعی بر رعایت اختصار و اجتناب از پرداختن به مسائل حاشیه ای بوده است. بعضی مطالبِ پیش نیاز یا برخی مسایل حاشیه ای، به صلاحدید در پاورقی شرح داده شده است که جذابیت متن برای خواننده حفظ شود. همچنین معادل های لاتین اصطلاحات در پرانتز آورده شده است. به دلیل تخصصی بودن مسائل مربوط به شبکه های کامپیوتری، در این مقاله از پرداختن به این مسائل خودداری شده است.
‏شکل های مقاله همچنین برنامه ها و دستوراتی که در متن به آن ها اشاره شده است، مربوط به ویندوز XP‏ است و ممکن است در سایر سیستم عامل ها وجود نداشته باشد.
‏2-‏مقدمه
‏شرکت مایکروسافت سیستم عامل جدید رده ویندوز خود را به نام Windows XP (eXPerience)‏ در سال 2001 و پس از Windows Me (Millennium)‏ به بازار معرفی کرد. مایکروسافت معتقد است این سیستم عامل مهمترین محصول این شرکت پس از Windows 95‏ است. در کنار خصوصیات جدید رابط کاربر ، این سیستم عامل جدید محیط پایدارتر و قابل اعتماد تری را نسبت به نگارش های پیشین ویندوز ارائه می دهد. ویندوز XP‏ در دو نسخه خانگی (Home edition)‏ و حرفه ای (Professional edition)‏ موجود می باشد. در حالی که نسخه خانگی شامل امکانات گسترده صوتی و تصویری دیجیتال، شبکه خانگی و برقراری ارتباط است، نسخه حرفه ای تمرکز بیشتری بر امنیت و قابلیت اطمینان دارد.
‏ویندوز XP‏ بسیاری از خصوصیات ویندوزهای 2000‏ و NT‏ را در فراهم کردن محیطی پایدار ‏(مثلا اگر برنامه ای از کار بیفتد، در بیشتر حالات، می توانید به کار با سایر برنامه ها ادامه دهید) ‏و امن از دستبرد افراد خاطی یا اشتباهات ناشی از سهل انگاری با امکانات لازم برای کاربران خانگی نظیر ظاهر جذاب، بکار گیری ساده و امکانات صوتی تصویری بیشتر در هم آمیخته است. استفاده درست و آگاهانه از این قابلیت ها، کاربر را بی نیاز از بکارگیری چند سیستم عامل برای اهداف مختلف می کند. ولی پیامدهای استفاده نادرست و نا آگاهانه از XP‏، برای کاربران معمولی، بیشتر از ویندوز 98‏ یا Me‏ است. بنابراین بهترین کار پیش از بکارگیری قابلیت های جدید این سیستم عامل، بررسی جوانب مختلف استفاده و راهکارهای مقابله با مشکلات احتمالی است.
‏از ویژگی های بهبود یافته در ویندوز XP‏ نسبت به 2000‏ و NT‏ و جدید برای کاربران 98‏ و Me‏، پشتیبانی از NTFS‏ پیشرفته می باشد. NTFS‏ مختصر شده عبارت NT File System‏ به معنی سیستم فایل NT‏ است. در این مقاله سعی می کنیم به جوانب مختلف این سیستم فایل بپردازیم و ویژگی های پیشرفته آن را تا حد ممکن به دور از پرداختن به جزئیات غیرقابل استفاده، زیر ذره بین بگذاریم.
‏3- سیستم فایل (File System)
NTFS‏ مختصر شده عبارت NT File System‏ به معنی سیستم فایل NT‏ است و NT‏ هم زمانی به معنی New Technology‏ (فناوری جدید) بود آنگاه که ویندوز NT‏ واقعا یک فناوری جدید به شمار می رفت.
‏سیستم فایل تعریف می کند که سیستم عامل چگونه اطلاعات را روی دیسک بگذارد و سپس آن را بخواند، پاک کند یا جابجا نماید. از میان سیستم فایل های موجود و آن هایی که در ویندوز XP

 

دانلود مقاله در مورد درصد شرکت کنندگان در آزمون شیمی 18 ,

دانلود مقاله در مورد درصد شرکت کنندگان در آزمون شیمی 18 ,

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 18 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

17
‏پروژة آماری
‏موضوع مورد مطالعه (متغیر تصادفی ) :
‏درصد شرکت کنندگان در آزمون شیمی
‏جامعه :کلیه شرکت کنندگان در آزمون شیمی
‏نمونه : ‏250 نفر از شرکت کنندگان که به طورتصادفی انتخاب شده اند
‏موضوع مورد ‏مطالعه (متغیر تصادفی ) :
‏درصد شرکت کنندگان در آزمون شیمی
‏روش جمع آوری داده : استفاده از داده های از پیش تهیه شده‏ .
‏نوع متغیر : کمی پیوسته
‏اندازه جامعه : ‏کلیه ‏شرکت کنندگان ‏در آزمون شمی (1000 نفر )
1
‏جدول فراوانی :
F‏ تجمعی
‏درصد F‏ نسبی
F‏ نسبی
xi
fi
‏حدود دسته
‏50
50
37
80
42
30
11
N=250
2
‏نمودار مستطیلی
05 28 40 54 67 80 93
‏حدود دسته
Fi‏
0 15 28 41 54 97 93
‏حدود دسته
Fi‏
3
‏حدود دسته
0‏ ‏ 15 28 41 54 67 80 93
‏درصد F‏ نسبی‏
0/086
0/019
0/138
0/242
0/294
0/346
0 15 28 41 54 67 80 93
‏حدود دسته
Fi‏
0/086
0/019
0/138
0/242
0/294
0/346

 

دانلود مقاله در مورد درس ریاضی دانش آموزان ریاضی نمودار آماری

دانلود مقاله در مورد درس ریاضی دانش آموزان ریاضی نمودار آماری

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 5 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

1
‏بسم الله الرحمن الرحیم
‏مقدمه :
‏این پروژه مرتبط با نمرات درس ریاضی 30‏ ‏نفر از دانش آموزان کلاس دوم ریاضی‏ ‏ است ، که با توجه به پردازشی که بر روی آنها صورت گرفته است وجداولی که برای آنها تعیین شده وضعیت نمراتشان مشخص شده وسطح نمرات آنها را به وضوح نمایان‏ ‏ می کند . از این نمودارها می توان برای سرعت در سنجش سطح نمرات دانش آموزان کلاس ها استفاده کرد ‏.
‏نمرات درس ریاضی 30 نفر از دانش آموزان کلاس دوم ریاضی به قرار زیر است :
‏ ‏20-10-12-14-11-15-16-13-18-11-19-13-19-17-16
‏ ‏ ‏ 13-18-17-19-12-11-15-15-18-5-10-9-14-17
‏ ‏ ‏ ‏ ‏ R= 20 – 5 = 15‏ ‏ ‏ ‏ ‏ K=5
2
‏زاویه مرکزی
‏فراوانی تجمعی
‏درصد فراوانی نسبی
‏فراوانی نسبی
‏مرکز دسته
‏فراوانی مطلق
‏دسته ها
360 = 11/88‏×%33
1
100 = 3/2‏×%33
1
[ 5 – 8 )
360 = 36‏×0/1
1+3 = 4
100 =10 ‏×0/1
3
[ 8 – 11 )
360 = 93/6‏×%26
4+8 = 12
100 = 26‏×%26
8
[ 11 –14 )
360 = 82/8‏×%23
12+7 = 19
100 = 23‏×%23
7
[14 – 17)
360 = 129/6‏×%36
19+11=30
100 = 36‏×%36
11
[ 17 – 20)
‏نمودار چند بر فراوانی :
‏مرکز دسته ها
‏فراوانی
‏دسته ها
3/5
0
[ 2 – 5 )
6/5
1
[ 5 – 8 )
9/5
3
[ 8 – 11 )
12/5
8
[ 11 – 14 )
15/5
7
[ 14 – 17 )
18/5
11
[ 17 – 20 )
21/5
0
[ 20 – 23 )
‏نمودار مستطیلی :
3
‏نمودار میله ای :
‏نمودار دایره ای :
4
‏ن‏مودار ساقه و برگ :
‏نمودار جعبه ای :
‏14-14-13-13-13-12-12-11-11-11-10-10-9-5 : مرتب
‏20-19-19-18-18-17-17-17-16-16-15-15-15‏-
‏15 = (میانه ) چارک دوم Q2‏ ‏چارک اول Q1‏ 5 = کوچکترین داده

 

دانلود مقاله در مورد درموردعرفان

دانلود مقاله در مورد درموردعرفان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحه : 107 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏2
‏به نام خداوند جان و خرد
‏مقدمه :‌
‏ ‏شک ،‌ گمان و یقین ؛ از جمله مسائل مربوط به حوزه معرفتند که بشر پیوسته در زندگی با آن روبه روست .
‏شکل حاصل اشتراک میان معلومات و مجهولات است .
‏ گمان به قول مولانا همچون شیشه زرد و کبودی است که انسان از پشت آن به حقایق و مسائل پیرامون خویش می نگرد .
‏پیش چشمت داشتی شیشه ی کبود
‏ زان سبب عالم کبودت می نمود 1329/1
‏ بشکن آن شیشه کبود و زرد را
‏ تا شناسی گرد را و مرد را 3959/1
‏و یقین بوستان آرامش و همنشینی با حقیقت است .
‏ انسان به لحاظ دو بعدی بودن وجودش –‏ جسم و روح –‏ گاهی در مسائل مادی و دنیوی دچار شک می شود که باید به کمک ابزار «‌ حس و عقل »‌ آن را به یقین مبدل ساخت .
‏و گاهی نیز درامور معنوی و ماوراء طبیعی به شک و تردیدهایی مبتلا میشود که برای رفع آن یاری جستن از حواس و نیروی عقلانی نه تنها شکلی را حل نمی کند بلکه او را دچار سر گشتگی می کند . اینجاست که دو راه بیشتر در پیش رو ندارد :
‏پاک ساختن چهره دل از غبار حس نفسانی تا مغیبات غیبی در آن ، صورت خویش را بنمایند و حقیقت حق جلوه گر شود ،‌ زیرا تا انسان در قید خود باقی است خیر و شر خود را هم درست تشخیص نمی دهد بلکه آنچه را که خیر اوست شر می پندارد و آنچه را برای او مایه ی شر است خیر گمان می برد و بدین اشتباه به بیراهه می آورد ‏1- سر نی –‏ عبدالحسین زین کوب ،ج1 ،ص 575،‌ انتشارات علمی ،‌ 1364
‏.
‏ خود را به کسی که این راه را طی نموده است و گردنه های آن را پشت سر گذاشته بسپارد .
‏ذکر کلیاتی که در این مجموعه به آنها پرداخته شده !‌
‏1- اقسام عوالم ،‌ ابزار و راههای شناخت آنها ؛‌ از آنجا که بحث مورد نظر –‏ شک و یقین –‏ در رابطه با عالم غیب و شهود مطرح می شود و نیز ارتباطی که این بحثها با انواع ‏ علوم و معارف و ابزار دستیابی بدانها دارد به طور اجمال- این مسائل- و ابتدا مورد بررسی قرار گرفت . به عنوان مثال مباحثی درباره عقل و استدلال و استدلالیون و تلاش آنها- با ذکر تاریحچه ای از پیدایش چنین تفکری- برای دستیابی به حقیقت مورد بررسی قرار گرفته است .
‏2
‏2- تعاریف شک و گمان و یقین ،‌ ذکر انواع و درجات هر یک .
‏3- عوامل موثر در ایجاد هر کدام و نتایجی که هر یک در پی دارند .
‏4- ابیات متن این مجموعه بر طبق ابیات و شماره مثنوی معنوی به تصحیح «‌ رینولد الین نیکلسون »‌ است .
‏5- منابع و ماخذ ؛‌ شامل منابعی است که یا مستقیما مورد ارجاع قرار گرفته اند که اکثر آنها در پاورقی ذکر شده اند و یا منابعی هستند برای مطالعه در این زمینه همچون شروح مثنوی که مذکور است .
‏6- جز شک و یقین که مجموعه نام آنها را بر خود دارد . واسطه این دو مضمون ؛‌ یعنی ، گمان و نیز مترادف آنها مثل کلمات تردید و ظن نیز مورد بررسی قرار گفتند .
‏7- مطالبی که مورد بررسی قرار گرفته اند بر اساس مضامینی است که مولانا به عنوان نماینده عرفا آن را در مثنوی و ابیات آن بیان داشته و بدانها پرداخته است .
‏8- در پایان نیز فصلی از آیات قرآن کریم که در آنها به مسئله شک و یقین اشاره شده است همراه با ترجمه ذکر شده است .
‏بی گمان این اثر خالی از ایراد و اشتباه نیست ،‌ امید است استادان بزرگوار بر من منت نهاده ، از راهنمائیهای صادقانه خویش مرا بهره مند گردانند .
‏بخش اول
‏فصل اول :‌ گفتاری چند از زندگی مولانا
‏ ‏مولانا جلال الدین محمد بن سلطان العملا بهاء الدین محمد بن حسین بن احمد خطیبی بکری بلخی که در کتابها ازاو به نامهای «‌ مولانای روم »‌ ،‌ «‌ مولوی » و «‌ملای روم »‌ یاد کرده اند ،‌ یکی از بزرگترین و تواناترین گویندگان متصوفه و از عارفان نام آورآسمان ادب فارسی ،‌ شاعر حساس صاحب اندیشه و از متفکران بلا منازع عالم اسلام است .
‏ پدرش سلطان العلما بهاء‌ الدین محمد معروف به «‌ بهاء ولد »‌ (543-628 هجری )‌ از عالمان و خطیبان بزرگ و متنفذ و از بزرگان مشایخ صوفیه در آخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری و تربیت یافته نجم الدین کبری بود و در نتیجه نقاری که در میان او و سلطان محمد خوارزمشاه پیدا شده بود در حدود سال 610 هجری با خانواده و خاندان خویش از مشرق ایران به جانب مغرب مهاجرت کرد و بعد از گذر از شهرهایی به دعوت سلطان کیقباد سلجوقی در قونیه اقامت گزید و در همانجا در گذشت .
‏3
‏ جلال الدین محمد فرزند بها ء‌ الدین ولد که در قرن ششم ربیع الاول سال 604 هجری در بلخ ولادت یافته بود در آغاز این سفر طولانی پنج و شش ساله بود و گفته شده است هنگام عبور از نیشابور همراه پدر به صحبت عطار نیشابوری رسیده بود .
‏ بعد از وفات سلطان العلما سال 628 یا 631 فرزندش جلال الدین محمد به خواهش مریدان به جای پدر بر مسند وعظ و تدریس پدر نشست ،‌ اندکی بعد از فوت پدر مرید او برهان الدین محقق ترمذی در طلب استاد به قونیه آمد و چون استاد در گذشته بود تربیت فرزندش جلال الدین که در آن وقت به علوم «‌ قال »‌ به کمال بود ،‌ همت گماشت و برای آنکه در علوم شرعی و ادبی کامل شود او را به مسافرت و تحصیل به حلب و دمشق بر انگیخت و او در حلب و دمشق به تحصیل در فقه صنفی پرداخت و گویا به فیض محبت محی الدین عربی نائل گشت و پس ازین سفر که هفت سال به طول انجامید به قونیه بازگشت و پس از طی طریق و سلوک به اجازه استاد مسند تعلیم و ارشاد یافت . پس از وفات استاد به سال 638 ،‌ مولوی تا سال 642 که سال ملاقات او با شمس تبریزی است به تدریس علوم شرعی در قونیه و وعظ و تذکر اشتغال داشت .
‏ مولوی با یافتن شمس پشت به مقامات دنیوی کرد و همواره ملازم صحبت او بود تا آنکه شمس در سال 645 هجری به دست عده ای از شاگردان متعصب مولانا کشته شد و مولانا همچنان در فراق او می سوخت تا به تصور آنکه او را در شام خواهد یافت به دمشق سفر کرد و مدتی در آنجا جستجو نمود و پس از ناکامی به قونیه بازگشت . پس از شمس تا ده سال دیگر صلاح الدین قونوی معروف به «‌زرکوب »‌ ارادت مولانا را به خود جلب کرد و چون صلاح الدین در محرم سال 657 در گذشت عنایت مولانا نصیب حسام الدین حسن بن محمد معروف به چلبی حسام الدین گردید . و او بود که مولانا را به نظم مثنوی تحریض کرد و تا پایان در این راه با او همراه بود . مثنوی بزرگترین اثر اوست که در شش دفتر بحر رمل مسدس مقصور یا محذوف در حدود 26000 بیت سروده شد. که در آن مولانا مسائل مهم عرفانی و دینی و اخلاقی را مطرح نموده است . و در ضمن آن به آیات و حدیثها اشاره نموده است .
‏ دومین اثر بزرگ او «‌دیوان کبیر » مشهور به دیوان غزلیات شمس تبریزیست که در پایان غزل مقام شمس الدین تبریزی اشاره و به نام او تخلص نموده است . غزلهای او مملو از حقایق عرفانی و در تایی مواج احساسات شاعر است . همچنین او رباعیاتی دارد که 3966 بیت را شامل می شود .
‏ همچنین مولانا اثرهایی به نثر دارد که عبارتند از :
‏ فیه مافیه –‏ مکاتیب –‏ مجالس سبعه است .
‏ از جمله معاصران مهمتر از همه معین الدین پروانه است که غالبا برای استماع مجالس مولانا به «‌مدرسه »‌ او می رفت و به همبن سبب هم قسمتی از «‌ فیه مافیه »‌ خطاب به اوست .
‏5
‏ کسان دیگر همچون صدر الدین قونیوی ،‌ نجم الدایه ،‌ علامه قطب الدین شیرازی ،‌ قاضی سراج الدین ارموی را می توان نام برد .
‏ وفات مولانا در پنجم جمادی الاخر سال 627 اتفاق افتاد مرگ وی واقعه ای سخت در قونیه تلقی شد . جنازه او را در »‌ قبه خضرا »‌ به خاک سپردند . با آنکه او بر مذهب اهل سنت بود در عین اعتقاد و دین داری مردی آزاد اندیش بود و به مذاهب دیگر به دیده احترام و بی طرفی ،‌ چنانچه شایسته مردان کامل چون اوست ،‌ می نگریست . ‏1- تاریخ ادبیات ایران ،‌ دکتر ذبیح الله صفا ،‌ تلخیص :‌ دکتر محمد ترابی ج دوم ،‌ ص 95
‏فصل دوم :‌ تقسیم بندی عوالم
‏جمله آفرینش از حیث ماهیت بردو نوع منقسم است :‌
‏اول عالم خلق یا ملک
‏ دوم عالم امر یا ملکوت
‏عالم خلق ،‌ جهان اجسام است که قابل مساحت و تجزی است . لکن عالم امر ضد اجسام و غیر قابل تجزیه است . ‏1- مرصاد العباد ، ص 60 ، به کوشش محمد امین ریاحی .
‏با توجه به تفاوت ماهیت این دو عالم ؛‌ راهها و وسایل وصول به شناخت این دو عالم نیز متفاوت است و هر یک علم و وسیله خاص خود را می طلبد .
‏ابزار و راههای شناخت این دو عالم
‏ ‏برای شناخت عالم خلق می توان از این راهها و وسایل یاری جست :
‏ حواس :‌ که بشر از راه مطالعه و مشاهده عینی طبیعت با رموز و اسرار این جهان آشنا می گردد . که حاصل آن نیز علوم تجربی است که راه دستیابی به آن مشاهده و تجربه است .
‏ عقل :‌ که در اثر قوه استدلال و قیاس نتیجه ای را پیش بینی و استنتاج می کند . ‏2- ر.ک . مجموعه آثار شهید مطهری ، ج سوم ، ص 351 .
‏ البته در بیشتر موارد این دو وسیله –‏ حس و عقل –‏ هر دو به کمک یکدیگر برای شناخت و دستیابی به رموزو حقایق آفرینش مورد استفاده بشر قرار می گیرند و اکثرا حس و مشاهده مقدمه ای برای استنتاج منطقی مطلبی است .
‏ مثلا :‌ وقتی انسان رد پایی رامشاهده می کند –‏ دریافت از طریق حس بینائی –‏ نتیجه می گیرد که کسی از آنجا عبور کرده است –‏ دریافت نتیجه استدلالی و عقلی .
‏ در بعضی موارد نیز تنها ازنیروی عقل و استدلال برای رسیدن به شناختی از حقایق این عالم مدد گرفته می شود که با این وسیله قابل دریافت باشند که چنین شناختهایی در حوزه علوم عقلی جای می گیرند و از جمله آنها می توان به « ‌فسلفه »‌ اشاره نمود ، که می کوشد با ابزار عقل و استدلال به شناخت منطقی در امورنائل شود .